تنگی مجرای نخاعی کمر

تنگی مجرای نخاعی موجب درد در ناحیه پشت و پا می شود، تنگی مجرای نخاعی کمری زمانی ایجاد می شود که مجرای نخاع و مجرای عصبی در ناحیه پشت تنگ شده ‏و به نخاع و ریشه های عصب فشار وارد می کند. اکثر افراد دارای تنگی مجرای نخاعی، رفته رفته با افزایش ‏سن متوجه این بیماری می شوند، اگرچه تعداد کمی از افراد به صورت مادرزادی با این بیماری متولد می ‏شوند.‏

• آرتروز ستون فقرات (استئوآرتروز، اسپاندیلیتیس) ممکن است در برآمدگی استخوانی که در مفاصل ‏گسترش می یابد نقش داشته باشد.‏
• برآمدگی استخوانی (موسوم به استئوفیت) ممکن است تا مجرای ستون فقرات و یا ریشه های ‏عصبی ناحیه کمر پیش رود و موجب ایجاد فشار در نخاع یا اعصاب شود.‏
• ممکن است آسیب های دیسک انحطاطی در ناحیه پشت در ایجاد بیماری تنگی مجرای نخاعی ‏نقش داشته باشد. دیسک موجب ایجاد فتق در نزدیکی مجرای عصبی شده و در نتیجه ریشه عصب ‏نخاعی تحت فشار قرار می گیرد.‏
• لغزش مهره
• کژپشتی کمری حاد
• ممکن است در بیماران مبتلا به تنگی مجرای نخاعی مادرزادی (مثل آکندروپلازی، کوتاهی قد) ‏علائم بیماری از سن ۱۵ سالگی افزایش یابد.‏
• غالباً زمانیکه نخاع یا ریشه های عصبی تحت فشار قرار می گیرند، درد و سایر علائم بیماری ‏گسترش می یابند.‏
غالباً در بیماری تنگی مجرای نخاعی کمری، یکی از سه سطح ناحیه پشت تحت تاثیر قرار می گیرد: ‏L3-‎L4‎، ‏L4-L5‎، و ‏L5-S1‎‏. گاهی اوقات هم بیش از یک سطح تحت تاثیر قرار می گیرد.‏

نواحی قرمز نشاندهنده فشردگی نخاع/ریشه عصبی ناشی از بیماری تنگی مجرای نخاعی کمری ‏است


علائم تنگی مجرای نخاعی در ناحیه پایین کمر

ممکن است درد ناحیه پشت در قسمت باسن، پاها دیسکو ماهیچه ساق پا پخش شود. گاهی اوقات به درد قسمت ‏پا و ماهیچه ساق پا، شلی ستون فقرات گفته می شود. شکایت بسیاری از بیماران مبتلا به تنگی مجرای ‏نخاعی کمری این است که آنها قبل از شروع درد پا قادر به راه رفتن در مسافت های طولانی نیستند. حتی ‏بعد از نشستن یا دراز کشیدن، درد پا بعد از پیاده روی مجدد بازمی گردد.‏
ممکن است درد پا با عناوین شبه سیاتیک یا گرفتگی عضلات توصیف شود. میزان درد بین خفیف و شدید ‏متغیر است و ممکن است دائمی یا موقتی باشد. به ندرت تنگی مجرای نخاعی منجر به فلجی می شود. با ‏این حال گاهی اوقات، ممکن است درد و علائم آن وخیم تر شود (مثل حالت بیحسی، ضعف و سستی). ‏

عمل جراحی ستون فقرات

عمل جراحی ستون فقرات در صورتی پیشنهاد می شود که درمان های دیگر (مثل تزریق های فقراتی) بی ‏تاثیر باشند، و علائم بیماری شدید و پیشرونده باشند. شیوه های متفاوتی برای عمل جراحی وجود دارند که ‏جراح ستون فقرات یا جراح اعصاب ممکن است آن شیوه را برای درمان بیماری تنگی مجرای شما انتخاب ‏نماید. نوع عمل بستگی به علت تنگی مجرای نخاعی دارد.‏

• در شیوه «تقلیل فشار»، استخوان یا ماده دیسک فشارآورنده بر نخاع یا ریشه های عصبی برداشته ‏شده و بدین ترتیب مجرای عصبی وسیع می شود.‏
• ممکن است بیماری دیسک انحطاطی یا لغزش مهره در بی ثباتی فقراتی نقش داشته باشد.‏
• ممکن است شیوه عمل شامل استفاده از ابزار و آلات متصل کننده فقرات در جهت تثبیت ستون ‏فقرات کمری باشد.‏

بعد از عمل جراحی ستون فقرات

معمولا بعد از جراحی، به خصوص دو روز اول بعد از عمل، احساس ناراحتی و درد بعد از عمل وجود دارد. ‏زمانیکه در بیمارستان بستری هستید یا در منزل در حال سپری کردن دوران بهبودی هستید، جراح شما ‏برای کمک به کاهش ورم و درد، داروهایی را برای شما تجویز می کند. با توجه به پیچیدگی عمل و سلامت ‏عمومی، برخی از بیماران یک روز بعد از عمل می توانند بنشینند و از تخت بلند شوند. آغاز فعالیت همراه با ‏کمک و در حد تحمل فرد به صورت تدریجی می باشد.

علائم تنگی مجرای نخاعی

لازم است که برای دستیابی به بهترین درمان بیماری تنگی مجرای نخاعی شما، علائم بیماری تشخیص داده ‏شوند. از آنجائیکه بیماری تنگی مجرای نخاعی به تدریج و با افزایش سن گسترش می یابد، علائم آن هم به ‏تدریج گسترش یافته و به تدریج تشدید می شود. همچنین علائم بیماری می توانند تا حد زیادی متفاوت ‏باشند. ممکن است به هیچ وجه علائم بیماری در شما آشکار نشود، چراکه همیشه تنگ شدن مجرای ستون ‏فقرات یا سایر کانال ها باعث ایجاد فشردگی در نخاع یا رشته های عصبی نمی شود. اما زمانیکه ستون ‏فقرات یا رشته های عصب شما تحت فشار قرار گرفته و فشرده می شوند، شما احساس درد خواهید کرد.‏
علائم بیماری شما به این مورد هم بستگی دارد که کدام قسمت از ستون فقرات شما تنگ شده است. به ‏طور کلی، بیماری تنگی مجرای نخاعی بر ناحیه پشت (ستون فقرات کمری) یا گردن شما (ستون فقرات ‏گردنی) تاثیر می گذارد. معمولا بروز تنگی مجرا در ناحیه وسط کمر شما (ستون فقرات پشت قفسه سینه) ‏رایج نیست.‏

علائم تنگی مجرای نخاعی کمری

بیماری تنگی مجرای نخاعی در ناحیه پشت تحتانی (ستون فقرات کمری) می تواند موجب درد یا گرفتگی ‏عضلات پا در حین ایستادن های طولانی مدت یا پیاده روی در شما شود. احساس ناراحتی زمانی در شما ‏تسکین می یابد که شما به جلو خم شوید یا بنشینید، اما زمانیکه مجددا به حالت عمودی می ایستید درد ‏شما بازمی گردد. به این مسئله اینگونه فکر کنید: هنگامیکه در فروشگاه گشت می زنید، آیا خم شدن به ‏روی چرخ فروشگاه موجب کاهش درد شما می شود؟ دردی که بدین طریق کاهش می یابد معمولا ناشی از ‏تنگی مجرای نخاعی کمری شماست. معمولا به این نوع درد ««شبه لنگی»، «لنگی کاذب»، یا «لنگی موقت ‏دارای ریشه عصبی» اطلاق می شود.‏
سایر علائم تنگی مجرای نخاعی کمری به جزء درد ممکن است شامل بیحسی، سستی یا حس سوزش در پا ‏باشد.‏
در موارد حاد تنگی مجرای نخاعی کمری، ممکن است اعصاب ناحیه مثانه یا روده تحت فشار قرار گیرد که ‏می تواند منجر به بی اختیاری نسبی یا کامل دفع شود. اگر در کنترل دفع ادرار یا مدفوع مشکلاتی دارید، ‏حتماً باید بلافاصله درصدد درمان دارویی آن برآیید.‏

علائم تنگی مجرای نخاعی گردنی

تنگی مجرای نخاعی در قسمت گردن شما (ستون فقرات گردنی) می تواند باعث ایجاد درد در ناحیه گردن و ‏کتف شما شود. ممکن است دست شما تحت پرتودرمانی قرار گیرد. تنگی مجرای نخاعی گردنی می تواند ‏موجب سردرد، کرخی و بیحسی، یا سستی ماهیچه ها شود. همچنین می تواند بر اعصاب کنترل کننده ‏تعادل شما، تاثیر گذارد که منجر به بی دست و پایی یا حالت افتادن در شما می شود. درد ناشی از تنگی ‏مجرای نخاعی گردنی ممکن است به صورت گهگاهی یا مزمن باشد، و همچنین از حالت خفیف تا شدید ‏باشد.‏

علل تنگی مجرای نخاعی

شما باید بدانید که چه چیزی موجب درد شما می شود چراکه آگاهی از آن، بر گزینه های درمان شما تاثیر ‏دارد.‏

تنگی مجرای نخاعی ابتدایی در مقابل اکتسابی

پزشکان برای دسته بندی تنگی مجرای نخاعی دو روش دارند. گروه اول را ابتدایی می نامند، بدین معنا که ‏شما از زمان تولد مبتلا به آن بوده اید و به عنوان نقص از ابتدای تولد تلقی می شود. در برخی افراد، مجرای ‏نخاعی از همان هنگام تولد درمقایسه با سایرین، تنگ تر و باریک تر است و ممکن است تا اواخر زندگی ‏مشکلاتی را نشان ندهد. به این شکل از تنگی مجرای ارثی، سندروم پایه کوتاه اطلاق می شود. این بیماران ‏بسیار مستعد ابتلا به تنگی مجرا در میانسالی می باشند.‏
تنگی مجرای نخاعی ابتدایی، به ویژه در مقایسه تنگی مجرای نخاعی اکتسابی، رایج و متداول نیست.‏
تنگی مجرای نخاعی اکتسابی، نتیجه بیماری یا آسیب به ستون فقرات است که در ادامه به انواع اصلی آن ‏اشاره خواهد شد.‏